Świadczenia z pomocy społecznej
ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ
Świadczeniami z pomocy społecznej realizowanymi przez Ośrodek Pomocy Społecznej są:
świadczenia pieniężne: zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy, specjalny zasiłek celowy,
świadczenia niepieniężne: praca socjalna, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składki na ubezpieczenie społeczne, pomoc rzeczowa, sprawienie pogrzebu, poradnictwo specjalistyczne, interwencja kryzysowa, schronienie, posiłek, niezbędne ubranie, usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania i w ośrodkach wsparcia, specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia, pobyt i usługi w domu pomocy społecznej.
Świadczenia z pomocy społecznej są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego.
Pomoc społeczna może być udzielana z urzędu.
Ośrodki pomocy społecznej to jednostki organizacyjne wykonujące zadania pomocy społecznej w gminach. Gmina, realizując zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, kieruje się ustaleniami wojewody. Realizując zadania własne gminy w zakresie pomocy społecznej, kieruje się ustaleniami wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia, wydaje się po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego, co jest uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 sierpnia w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2016r. poz. 1406) Wywiad ten ma na celu ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób lubi rodzin. Przeprowadza się go w miejscu zamieszkania lub pobytu osoby czy rodziny oczekującej wsparcia. Osobą uprawnioną do przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego jest pracownik socjalny.
Do wywiadu niezbędne są dokumenty potwierdzające tożsamość osoby ubiegającej się o pomoc oraz obrazujące sytuację materialną, zawodową, zdrowotną, m.in. zaświadczenie o dochodach, decyzja organu emerytalno – rentowego, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, rachunki określające koszty leczenia, koszty eksploatacji mieszkania itp.
Pracownik socjalny przeprowadzający wywiad środowiskowy ma prawo domagać się od osoby ubiegającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Odmowa złożenia oświadczenia jest podstawą wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia.
Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje: osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 634 zł, osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 514 zł w rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszonych o: miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach, kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. Ustawa o pomocy społecznej określa także tryb postępowania w przypadku uzyskania dochodu jednorazowego oraz w walucie obcej.
Świadczenia pieniężne udzielane osobom/rodzinom, których dochód nie przekracza kryterium dochodowego:
- zasiłek stały, o który może ubiegać się osoba niezdolna do pracy z powodu niepełnosprawności lub wieku, samotnie gospodarująca jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub pozostająca w rodzinie, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie,
- zasiłek okresowy, przyznawany w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego,
- zasiłek celowy - może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej (np. na zakup żywności. leków, odzieży, pokrycie kosztów pogrzebu).
- w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobom/rodzinom, których dochód przekracza kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy. Ponadto osoby, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej mogą ubierać się o zasiłek celowy niezależnie od dochodu.
Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje także zadania wynikające z ustawy z dnia 29 grudnia 2005r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. z 2005 Nr 267 poz. 2259 z późn. zm.) poprzez udzielanie świadczeń w formie: pokrycia kosztów: - wyżywienia w szkołach, przedszkolach w formie jednego dania - obiad.
Osobom samotnym, starszym, chorym i niepełnosprawnym, które nie są w stanie zabezpieczyć swych potrzeb życiowych we własnym zakresie, udzielane jest wsparcie w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania. W przypadku, gdy pomoc w formie usług opiekuńczych jest niewystarczająca a osoba wymaga opieki całodobowej – przysługuje jej prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.
Warto wskazać, że rodziny osób korzystających z pomocy społecznej są zobowiązane w pierwszej kolejności do świadczenia pomocy na ich rzecz. Na obowiązek ten wskazuje zarówno Kodeks rodzinny i opiekuńczy jak i ustawa o pomocy społecznej. W celu ustalenia możliwości udzielania pomocy na rzecz potrzebujących członków rodziny pracownicy socjalni przeprowadzają wywiad, a w drodze umowy ustalana jest wysokość świadczonej przez nich pomocy.