Pomoc Społeczna
Pomoc społeczna
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
Zadania w zakresie pomocy społecznej, rodzaje świadczeń z pomocy społecznej oraz zasady i tryb postępowania kontrolnego w zakresie pomocy społecznej reguluje ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004r. (Dz. U. z 2015r. poz. 163 z późn. zm.)
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:
osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
cudzoziemcom, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
na podstawie:
- zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej,
- zgody na pobyt tolerowany- w formie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego,
mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043 z późn. zm.) , posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej nie przysługuje osobie odbywającej karę pozbawienia wolności. Przepisu nie stosuje się w stosunku do osób odbywających karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Natomiast osobie tymczasowo aresztowanej zawiesza się prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Za okres tymczasowego aresztowania nie udziela się świadczeń.
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
ubóstwa,
sieroctwa,
bezdomności,
bezrobocia,
niepełnosprawności,
długotrwałej lub ciężkiej choroby,
przemocy w rodzinie,
potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi,
potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą,
trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
alkoholizmu lub narkomanii,
zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Świadczeniami z pomocy społecznej realizowanymi przez Ośrodek Pomocy Społecznej są:
świadczenia pieniężne: zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy, specjalny zasiłek celowy,
świadczenia niepieniężne: praca socjalna, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składki na ubezpieczenie społeczne, pomoc rzeczowa, sprawienie pogrzebu, poradnictwo specjalistyczne, interwencja kryzysowa, schronienie, posiłek, niezbędne ubranie, usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania i w ośrodkach wsparcia, specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia, pobyt i usługi w domu pomocy społecznej.
Świadczenia z pomocy społecznej są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego. Pomoc społeczna może być udzielana z urzędu.
Ośrodki pomocy społecznej to jednostki organizacyjne wykonujące zadania pomocy społecznej w gminach. Gmina, realizując zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, kieruje się ustaleniami wojewody. Realizując zadania własne gminy w zakresie pomocy społecznej, kieruje się ustaleniami wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia, wydaje się po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego, co jest uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 sierpnia w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2016r. poz. 1406)
Wywiad ten ma na celu ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób lubi rodzin. Przeprowadza się go w miejscu zamieszkania lub pobytu osoby czy rodziny oczekującej wsparcia. Osobą uprawnioną do przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego jest pracownik socjalny. Do wywiadu niezbędne są dokumenty potwierdzające tożsamość osoby ubiegającej się o pomoc oraz obrazujące sytuację materialną, zawodową, zdrowotną, m.in. zaświadczenie o dochodach, decyzja organu emerytalno – rentowego, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, karta wizyt w Powiatowym Urzędzie Pracy, rachunki określające koszty leczenia, koszty eksploatacji mieszkania itp. Pracownik socjalny przeprowadzający wywiad środowiskowy ma prawo domagać się od osoby ubiegającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Odmowa złożenia oświadczenia jest podstawą wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia.
Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje:
osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 634 zł,
osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 514 zł,
rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszonych o:
miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach,
kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Ustawa o pomocy społecznej określa także tryb postępowania w przypadku uzyskania dochodu jednorazowego oraz w walucie obcej.
